اگر برای گرفتن پاسپورت، ویزا، گواهینامه یا کارت ملی اقدام کرده باشید، احتمالا با اصطلاح «عکس بیومتریک» روبرو شده باشید. در طول فرآیند درخواست هرگونه مدرک شناسایی، شما موظف هستید تصویری بیومتریک ارائه دهید. عکس بیومتریک تصویری است که ویژگی های چهرهتان را اندازهگیری و تجزیه و تحلیل میکند. این عکس در همه اسناد شناسایی مانند پاسپورت، ویزا، گواهینامه رانندگی و غیره استفاده میشود.
اما واقعاً عکس بیومتریک چیست و چه تفاوتی با عکسهای معمولی دارد؟در این جا به زبان ساده و کاربردی به شما توضیح میدهیم که عکس بیومتریک چیست، چه ویژگیهایی دارد، چرا مهم است و چگونه میتوانید آن را تهیه کنید.
عکس بیومتریک (Biometric Photo) تصویری است که بر اساس ویژگی های منحصر به فرد چهرهی شما گرفته میشود و برای شناسایی و تأیید هویت بهکار میرود. عکس بیومتریک به شکلی باید گرفته شود که نرم افزار های تشخیص چهره بتوانند بهراحتی چهرهی شما را اسکن و تحلیل کنند.
لذا برخلاف عکسهای معمولی که برای آلبوم یا شبکههای اجتماعی گرفته میشوند، عکس بیومتریک باید مجموعهای از استانداردها را رعایت کند تا قابل پذیرش در سیستمهای اداری و امنیتی باشد.
چرا عکس بیومتریک اهمیت دارد؟
استفاده از عکس بیومتریک باعث میشود که احراز هویت با دقت بالا انجام شود. مثلاً وقتی که شما با یک پاسپورت وارد کشور دیگری میشوید، سیستم تشخیص چهره در فرودگاه از همین عکس برای تطبیق چهرهی شما با اطلاعات ثبتشده استفاده میکند.
بیومتریک بودن عکس، احتمال جعل و سوءاستفاده را به شدت کاهش میدهد. به همین دلیل، امروزه تقریباً همهی مدارک شناسایی رسمی، نیاز به عکس بیومتریک دارند.
عکس بیومتریک چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
در کشورهای مختلف، ممکن است جزئیات استانداردها فرق داشته باشد، اما برخی ویژگیها در تمام کشورها مشترک هستند. در ادامه، مهمترین ویژگیهای یک عکس بیومتریک استاندارد را معرفی میکنیم:
1. چهره کامل و مستقیم
شما باید مستقیماً به دوربین نگاه کنید و سرتان صاف باشد. کج کردن سر، نگاه از بغل یا بستن چشمها باعث رد شدن عکس خواهد شد.
2. حالت چهره خنثی
نباید بخندید یا اخم کنید. بهترین حالت، چهرهای آرام و خنثی است تا نرمافزارها بتوانند دقیقاً ویژگیهای چهرهتان را تشخیص دهند.
3. بدون عینک یا پوششهای غیرضروری
در بیشتر کشورها، استفاده از عینک در عکس بیومتریک ممنوع است، مگر اینکه دلیل پزشکی داشته باشید. همچنین نباید از کلاه یا پوششهایی استفاده کنید که بخشی از چهره را بپوشاند (مگر دلایل مذهبی یا درمانی).
4. پس زمینه ساده
پسزمینهی عکس باید روشن، بدون طرح و یکدست باشد. معمولاً سفید یا خاکستری روشن استفاده میشود.
5. نورپردازی مناسب
عکس نباید سایه داشته باشد، چه روی چهره و چه در پسزمینه. نور باید یکنواخت باشد تا تمام جزئیات صورت بهخوبی مشخص شوند.
6. بدون ویرایش دیجیتال
نباید از فیلتر، روتوش یا نرمافزارهای زیباسازی استفاده کنید. عکس باید طبیعی باشد و چهرهی واقعی شما را نشان دهد.
7.عکس تکی:
تنها شما باید در تصویر حاضر باشید. مواقعی وجود دارد که افراد تصاویر گروهی را برای اسناد شناساییشان ارائه میدهند. این قابل قبول نیست – تنها صاحب مدرک باید در عکس قابل رویت باشد.
8. نگاه مستقیم:
شما باید به دوربین نگاه کنید. چشمهای شما باید به طور کامل باز و به دوربین تمرکز داشته باشند.
9. چهره خنثی:
شما باید یک چهره خنثی داشته باشید. خندیدن به طور کلی در عکسهای بایومتریک ممنوع است زیرا این بیانیه ویژگیهای چهرهای شما را تغییر میدهد و باعث دشواری در تشخیص چهره میشود.
عکس بیومتریک چه کاربردی دارد؟
عکس بیومتریک در مدارک و فرآیندهای مختلفی استفاده میشود، از جمله:
- پاسپورت بینالمللی
- ویزای ورود به کشورهای خارجی
- کارت ملی هوشمند
- گواهینامه رانندگی
- کارت اقامت یا مهاجرت
- ثبتنام در دانشگاهها یا آزمونهای بینالمللی
- احراز هویت دیجیتال در بانکها یا اپلیکیشنهای دولتی
عکس بیومتریک چه تفاوتی با عکس معمولی دارد؟
عکس بیومتریک (Biometric photo) نوعی عکس است که برای استفاده در مدارک شناسایی مانند گذرنامه، کارت ملی، کارت شناسایی، یا ویزا نیاز است و ویژگیهای خاصی دارد که آن را از عکسهای معمولی متمایز میکند. تفاوتهای اصلی بین عکس بیومتریک و عکسهای معمولی عبارتند از:
- اندازه و ابعاد دقیق: عکس بیومتریک معمولاً دارای ابعاد مشخص و استاندارد است، مانند ۴.۵ × ۳.۵ سانتیمتر (در برخی کشورها ممکن است متفاوت باشد). این اندازه باید دقیقاً رعایت شود، زیرا هر گونه انحراف از استانداردهای مشخص ممکن است باعث رد شدن درخواست مدارک شناسایی شود.
- پسزمینه سفید: یکی از ویژگیهای اصلی عکس بیومتریک، پسزمینه یکدست سفید یا روشن است. این در حالی است که در عکسهای معمولی میتوان از پسزمینههای مختلف یا حتی طبیعت استفاده کرد.
- دید کامل صورت: در عکس بیومتریک، چهره باید بهطور کامل و بدون پوشش (مانند کلاه، عینک دودی، یا هرگونه اشیاء دیگر که صورت را میپوشانند) نمایش داده شود. تنها استثنا در این مورد عینک طبی با شیشه شفاف است.
- زاویه مناسب: در عکس بیومتریک، صورت باید مستقیماً رو به دوربین باشد (بدون چرخش یا کج کردن سر). عکسهای معمولی ممکن است از زوایای مختلف گرفته شوند.
- وضوح و کیفیت بالا: عکس بیومتریک باید دارای وضوح و کیفیت بالا باشد و چهره فرد باید واضح و بدون تاری دیده شود. این ویژگی باعث میشود که سیستمهای شناسایی بیومتریک بتوانند ویژگیهای چهره مانند فاصله بین چشمها، شکل صورت و دیگر ویژگیها را بهدرستی شناسایی کنند.
- عدم تغییرات یا ویرایش: عکس بیومتریک باید بدون هیچگونه تغییر یا ویرایش باشد. عکسهای معمولی ممکن است به راحتی ویرایش شده یا فیلترهایی بر روی آنها اعمال شود، که این در مورد عکسهای بیومتریک پذیرفته نیست.
چگونه عکس بیومتریک تهیه کنیم؟
برای گرفتن عکس بیومتریک دو روش رایج وجود دارد:
۱. مراجعه به مراکز عکاسی معتبر
بسیاری از آتلیهها و مراکز، خدمات عکس بیومتریک ارائه میدهند. کافی است بگویید که عکس برای چه کاربردی میخواهید (مثلاً برای ویزای شنگن یا پاسپورت ایرانی)، تا عکاس بر اساس آن، عکس شما را با استانداردهای مربوطه بگیرد.
۲. استفاده از اپلیکیشن عکس بیومتریک
اگر دسترسی به آتلیه ندارید، میتوانید با اپلیکیشنهایی مثل Passport Photo Maker یا ID Photo App عکس خود را بگیرید. این برنامهها معمولاً راهنمای تصویری دارند و بعد از گرفتن عکس، آن را به صورت خودکار بررسی میکنند تا با استانداردهای مورد نظر مطابقت داشته باشد.
برخی اپها حتی امکان چاپ و ارسال عکس به درب منزل را نیز فراهم کردهاند.
عکس بیومتریک خود را در خانه بگیرید
اما چرا در صف منتظر بمانید یا به مکان خاصی بروید وقتی میتوانید عکس بیومتریک خود را در خانه بگیرید؟ شما با رعایت چند نکتهی ساده میتوانید عکس بیومتریک خود را در خانه بگیرید تا فرآیند دریافت مدارک با سرعت و دقت انجام گیرد.اگر تصمیم دارید عکس بیومتریک را خودتان در خانه بگیرید، به نکات زیر توجه کنید:
- از دوربین با کیفیت (موبایل یا دوربین دیجیتال) استفاده کنید.
- از دیوار سفید بهعنوان پسزمینه استفاده کنید.
- نور طبیعی روز را انتخاب کنید یا از دو منبع نور از چپ و راست استفاده کنید تا سایه ایجاد نشود.
- دوربین را در ارتفاع چشم قرار دهید.
- از کسی بخواهید از شما عکس بگیرد؛ سلفی گرفتن مناسب نیست.
عکس بیومتریک برای پاسپورت
اگر به دنبال تهیهی عکس بیومتریک برای پاسپورت، ویزا یا هر نوع مدرک شناسایی هستید، حالا میدانید باید چه کار کنید. کافی است به استانداردها توجه کرده و یا از ابزارهای هوشمند بهره ببرید تا همه چیز درست و دقیق انجام شود. عکس بیومتریک پاسپورت، تصویری استاندارد از چهرهی شماست که برای تشخیص هویت دقیق توسط دستگاههای خودکار یا مأموران مرزی استفاده میشه.
این عکس باید ویژگیهای چهرهی شما (مثل چشم، بینی، دهان و فرم صورت) رو کاملاً واضح و بدون هیچ پوششی نشون بده.
مشخصات عکس بیومتریک پاسپورت
ویژگی | توضیحات |
جهت نگاه | مستقیماً به دوربین نگاه کنید |
حالت چهره | کاملاً خنثی – بدون لبخند یا اخم |
چشمها | باز، بدون قرمزی، بدون عینک (مگر با مجوز پزشکی) |
پوشش سر | ممنوع است، مگر به دلایل مذهبی یا پزشکی |
پسزمینه | ساده، روشن و بدون الگو یا سایه (معمولاً سفید یا خاکستری روشن) |
نورپردازی | بدون سایه روی صورت یا پسزمینه |
اندازه استاندارد | ۳۵×۴۵ میلیمتر یا ۲×۲ اینچ (بسته به کشور) |
کیفیت تصویر | واضح، بدون تاری، بدون فیلتر یا افکت |
پوشش صورت | مو یا لوازم نباید اجزای چهره (چشم، بینی، دهان) را بپوشاند |
سلفی | ممنوع – عکس باید توسط فرد دیگر یا دوربین ثابت گرفته شود |
برای اینکه عکس شما مورد قبول باشه، باید این شرایط رو داشته باشه:
- رو به دوربین باشید )بدون چرخش سر یا نگاه به اطراف(
- چهره خنثی داشته باشید (نه لبخند و نه اخم)
- چشمها باز و بدون عینک (مگر با مجوز پزشکی)
- بدون کلاه یا پوشش (مگر به دلایل مذهبی یا پزشکی)
- پسزمینه ساده و روشن )معمولاً سفید یا خاکستری روشن(
- بدون سایه روی صورت یا پسزمینه
- اندازه استاندارد (مثلاً در ایران: ۴×۶ یا برای پاسپورتهای بینالمللی: ۲×۲ اینچ یا ۳۵×۴۵ میلیمتر)
عکس بیومتریک پاسپورت را از کجا بگیریم؟
برای گرفتن عکس بیومتریک، دو گزینه دارید:
1. مراجعه حضوری به مراکز معتبر
- آتلیههای تخصصی عکاسی
- برخی داروخانهها یا دفاتر خدمات دولت الکترونیک
- در کشورهای مثل آمریکا: CVS، Walgreens، Walmart و FedEx
مزیتش اینه که خودشون با استانداردها آشنان و عکس رو مطابق مقررات میگیرن.
2.گرفتن عکس بیومتریک در خانه با اپلیکیشن یا سایت آنلاین
اگر دوربین موبایلت باکیفیته، میتونی عکس بیومتریک رو خودت بگیری و با اپلیکیشنهای مخصوص، اون رو بررسی و آماده کنی:
- اپلیکیشنهای مفید:
- Passport Photo Maker (اندروید)
- Passport Photo Booth (iOS)
- یا سایتهایی مثل: idphoto4you.com
این ابزارها عکس رو بهصورت خودکار برش میزنن، بررسی میکنن و حتی فایل قابل چاپ بهت میدن.
عکس پاسپورت بیومتریک آمریکا
همانطور که قبلاً اشاره شد، هر کشور دارای مقررات منحصر به فردی درباره ابعاد، رنگ پسزمینه و کد لباس برای عکسهای بیومتریک است.
براساس وزارت امور خارجه آمریکا، هر کسی که برای گرفتن پاسپورت یا ویزای آمریکا درخواست میدهد، باید عکسی ارائه دهد که به مقررات زیر پایبند باشد:
- ابعاد ( x2 2ینچ (51×51 میلیمتر) – با فاصله سر بین 1 و 1 ⅜ اینچ (22-35 میلیمتر)
- پسزمینه سفید یا آف-وایت
- نمایش ظاهر فعلی شما (تا 6 ماه قبل از درخواست گرفته شده باشد) نمایش دقیق ظاهر شما بسیار حیاتی است – بر اساس استانداردهای بیومتریک، نمیتوانید از هیچ تغییر دیجیتال یا فیلتری بر روی عکسهای شناسنامهات استفاده کنید.
علاوه بر این، برای عکسهای دیجیتال پاسپورت آمریکا، قوانین زیر اعمال میشود:
- ابعاد بین 600×600 تا 1200×1200 پیکسل
- فرمت JPG یا JPEG
- حداکثر 240 کیلوبایت (اندازه فایل) کد لباس عمومی عکس پاسپورت آمریکا میگوید که هیچ پوشش سری مجازی نیست مگر اینکه به دلایل پزشکی یا مذهبی باشد. همین برای عینکهای دوربینی هم صادق است – فقط در شرایط استثنایی میتوان گذاشت.
از کجا میتوانید عکس پاسپورت بیومتریک بگیرید؟
در آمریکا، مکانهای زیادی وجود دارند که خدمات تهیه عکس بیومتریک را ارائه میدهند، از جمله:
- داروخانهها مانند CVS یا Walgreens
- فروشگاههای خردهفروشی مانند Walmart
- شرکتهای حمل و نقل مانند FedEx
- دفاتر پست
- آتلیههای عکاسی حرفهای
هزینه عکس بیومتریک چقدر است
هزینهی عکس بیومتریک به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ مثل کشور، محل تهیه (آتلیه، داروخانه، یا آنلاین) و اینکه عکس بهصورت دیجیتال تهیه بشه یا چاپشده. در ادامه یه نمای کلی از قیمتها در کشورهای مختلف و روشهای مختلف ارائه میدم:
هزینه عکس بیومتریک در ایران
- آتلیههای عکاسی: معمولاً بین ۵۰ تا ۱۲۰ هزار تومان
(بسته به کیفیت، چاپ فوری یا معمولی، و منطقه شهری)
هزینه عکس بیومتریک در آمریکا
- CVS / Walgreens / FedEx: حدود ۱۵ تا ۲۰ دلار
- عکاسی حرفهای: ممکنه تا ۳۰ دلار هم برسه
- اپلیکیشن موبایل یا سایت آنلاین:
- رایگان (در برخی نسخهها فقط خروجی دیجیتال)
- نسخه پولی با چاپ یا تضمین: بین ۵ تا ۱۰ دلار
هزینه عکس بیومتریک در بریتانیا
- داروخانهها (مثل Boots: حدود ۹ تا ۱۲ پوند
- سایتهای آنلاین: از ۵ پوند شروع میشن
✨ راه ارزانتر: گرفتن عکس بیومتریک در خانه
اگه بخوای هزینه رو کم کنی، میتونی با دوربین گوشی عکس بگیری و با یکی از اپهای زیر بررسی و استانداردش کنی:
- IDPhoto4You.com
- Passport Photo Maker / Booth (iOS / Android)
- Persofoto.com
کشور / روش | محدوده قیمت | توضیحات |
ایران (آتلیه) | ۵۰ تا ۱۲۰ هزار تومان | بسته به کیفیت چاپ و منطقه شهری |
آمریکا (CVS / Walgreens / FedEx) | ۱۵ تا ۲۰ دلار | خدمات حضوری شامل چاپ فوری |
آمریکا (اپلیکیشن یا سایت) | ۵ تا ۱۰ دلار | برای نسخه دیجیتال یا چاپی با ارسال |
بریتانیا (داروخانه Boots) | ۹ تا ۱۲ پوند | عکس بیومتریک آماده برای پاسپورت |
بریتانیا (سایتهای آنلاین) | ۵ پوند به بالا | فایل دیجیتال یا ارسال چاپی |
سایر کشورها (میانگین) | ۵ تا ۳۰ دلار | بسته به نوع خدمات و محل تهیه |
اپلیکیشن موبایل (بینالمللی) | رایگان تا ۱۰ دلار | امکان ویرایش، بررسی و چاپ آنلاین |
سوالات متعارف درباره عکس بیومتریک
۱. عکس بیومتریک چیست؟
✅ عکس بیومتریک تصویری استاندارد و دقیق از چهره شماست که برای شناسایی هویتی در مدارکی مثل پاسپورت، ویزا، کارت ملی و گواهینامه استفاده میشود.
۲. چه ویژگیهایی باید در عکس بیومتریک رعایت شود؟
✅ چهره باید کاملاً واضح، بدون لبخند، با پسزمینه ساده و نور یکنواخت باشد. نباید چیزی مثل مو، عینک یا روسری (مگر با مجوز) چهره را بپوشاند.
۳. چرا عکس بیومتریک برای پاسپورت مهم است؟
✅ چون اطلاعات چهره در سیستمهای تشخیص هویت و کنترل مرزی استفاده میشود و باید با فرد مطابقت دقیق داشته باشد.
۴. آیا میتوان عکس بیومتریک را در خانه گرفت؟
✅ بله، با رعایت اصول فنی و استفاده از اپلیکیشنهای مخصوص، میتوانید عکس را در خانه بگیرید و بررسی کنید.
۵. کجا میتوان عکس بیومتریک گرفت؟
✅ در آتلیههای عکاسی، داروخانهها، دفاتر خدمات دولت الکترونیک یا با استفاده از اپلیکیشنها و سایتهای معتبر آنلاین.
۶. آیا استفاده از عینک در عکس بیومتریک مجاز است؟
✅ معمولاً خیر. تنها در شرایط پزشکی خاص و با ارائه گواهی پزشک مجاز به استفاده از عینک هستید.
۷. پسزمینه عکس بیومتریک باید چه رنگی باشد؟
✅ سفید، خاکستری روشن یا پسزمینهی ساده و روشن بدون هیچ الگو یا سایه.
۸. آیا عکس سلفی میتواند بیومتریک باشد؟
✅ نه. عکس باید توسط شخص دیگر یا با دوربین ثابت گرفته شود و چهره دقیق در وسط تصویر قرار بگیرد.
۹. اندازه عکس بیومتریک برای پاسپورت چقدر است؟
✅ معمولاً ۳۵×۴۵ میلیمتر یا ۲×۲ اینچ. بسته به کشور، ممکن است این اندازه کمی متفاوت باشد.
۱۰. هزینه گرفتن عکس بیومتریک چقدر است؟
✅ بین ۵۰ تا ۱۲۰ هزار تومان در ایران، و بین ۵ تا ۲۰ دلار (یا پوند) در سایر کشورها، بسته به محل و نوع خدمات.