در هر سازمان و شرکتی که وارد می‌شوید، قطعاً با یک دستگاه حضور و غیاب مواجه خواهید شد. امروزه اکثر شرکت‌ها از این دستگاه برای ثبت ورود و خروج کارکنان و نحوه محاسبه حقوق آنها استفاده می‌کنند. یکی از دغدغه‌هایی که ذهن تمام کاربرانِ این سیستم را به خود درگیر کرده، هک دستگاه حضور و غیاب است.
آیا واقعا امکان هک آنها وجود دارد؟ با پیشرفت تکنولوژی، تقلب و دور زدن این دستگاه دور از ذهن نخواهد بود. چند سال گذشته شاهد تقلب و نقض قوانین این دستگاه بوده‌ایم. اما به راستی راه رهایی و جلوگیری از آن چیست؟ در این نوشتار تلاش کرده‌ایم تا به تمام سوالات ذهنی شما پاسخ داده و در واقع راه‌هایی جهت به دام انداختن هکرها را جلوی پای شما قرار دهیم.
اهمیت جلوگیری از هک دستگاه حضور و غیاب
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، با استفاده از دستگاه حضور و غیاب، دیگر از سیستم سنتی ثبت تردد رهایی می‌یابیم. به وسیله این دستگاه، محاسباتِ حقوق افراد بدون اشتباه و بسیار دقیق انجام می‌گیرد، همچنین این دستگاه نظم و انضباط کاری را در شرکت یا سازمان بالا می‌برد. حال در صورتی که تقلب و یا دستکاری در این سیستم انجام شود، قطعاً بسیاری از امور به هم ریخته و یک بی‌نظمی اداری ایجاد می‌شود. برای جلوگیری از این بی‌قانونی، باید نسبت به تقلب در دستگاه حضور غیاب، احساس مسئولیت بیشتری نشان داد.
اقسام متعدد دستگاه‌های حضور و غیاب کارآمد
دستگاه‌های حضور و غیابی که در بازار موجود می‌باشند، در انواع مختلفی دسته بندی می‌گردند. بعضی از آنها در دسته بیومتریک بوده، که شامل دستگاه حضور و غیاب انگشتی، عنبیه چشم، کف دست، تشخیص چهره، تشخیص صوت و غیره می‌باشند. این چند مورد بر اساس یکسری پارامترهای بیولوژیکی در این دسته جای گرفته‌اند. یک دسته دیگر را دستگاه‌های غیر بیومتریک می‌نامند، که دستگاه‌های ساعت زنی کارتی، دستگاه حضور غیاب رمزی، دستگاه حضور غیاب پانچی را در بر می‌گیرد. با توجه به نام آن متوجه می‌شوید که هیچ پارامتر بیولوژیکی در این دستگاه دخیل نبوده است. مطابق با کارکرد هرکدام، هک دستگاه حضور و غیاب مورد توجه قرار می‌گیرد.
روش‌های جلوگیری از تقلب در هر یک از دستگاه حضور و غیاب
تقلب در دستگاه‌های حضور و غیاب متناسب با نوع عملکرد دستگاه متفاوت است. پس باید برای جلوگیری از هر کدام از آنها اقداماتی متفاوت را اندیشید. در ادامه راهکارهای مخصوص به هر کدام را به شما ارائه می‌دهیم.
روش جلوگیری از هک دستگاه ثبت تردد رمزی
همانطور که از نام این نوع دستگاه حضور و غیاب برمی‌آید، افراد با یک رمز و پسورد شناسایی می‌شوند. در این دستگاه برای هر کارمند یک عدد در نظر گرفته می‌شود. با وارد کردن این رمز اطلاعات شخصی نظیر نام و نام خانوادگی، سِمت وی و ساعت ورود و خروج نمایش داده می‌شود. حال اگر هر شخصی رمز و پسورد را در اختیار داشته باشد، می‌تواند به راحتی به هک دستگاه حضور و غیاب بپردازد. برای جلوگیری از این مشکل می‌توان نظارت خیلی دقیق‌تری بر پرسنل هنگام ثبت کدها داشت. این امر با نصب دوربین در نزدیک‌ترین مسیر دستگاه میسر می‌گردد. البته ذکر این نکته حائز اهمیت است، که میزان امنیت دستگاه‌های ساعت زنی رمزی خیلی پایین‌تر از دیگر دستگاه‌ها است.
راهکار منع تقلب در دستگاه حضور غیاب کارتی
از دیگر دستگاه‌های ثبت تردد دستگاه کارتی می‌باشد. این نوع سیستم خیلی ساده‌تر و ارزان‌تر از دیگر سیستم‌ها می‌باشد. در واقع دستگاه حضور و غیاب کارتی، جزء اولین دستگاه ساعت زنی به حساب می‌آید. در هک دستگاه حضور و غیاب کارتی نیازی نیست عملیات خاصی انجام شود. همین که کارمندان از کارت مخصوص به یکدیگر استفاده کنند، خود روشی در نقض این مقررات است. برای جلوگیری و مانع شدن از این تقلب، می‌توانید به محض گم شدن کارت خود، اعلام مفقودی را به سرپرستی مربوطه اطلاع دهید. همچنین برای نظارت دقیق‌تر، از یک نگهبان مورد اعتماد بهره ببرید. همانطور که قبلا هم ذکر شد، استفاده و نصب یک دوربین برای ثبت تردد افراد بالای دستگاه حضور غیاب خیلی کارآمد خواهد بود.
روش پیشگیری از هک دستگاه ساعت زنی انگشتی
به دلیل محدودیت‌های موجود و ایراداتی که در سیستم‌های حضور و غیاب غیر بیومتریک وجود داشت، بسیاری از مدیران شرکت و سازمان‌ها در پی دستگاه‌های ثبت تردد بیومتریک هستند. یکی از این دستگاه‌ها، دستگاه حضور غیاب انگشتی است. این دستگاه با اثر انگشت تعریف شده از هر شخص، اقدام به ثبت و ضبط اطلاعات او می‌کند. این دستگاه ایمنی بهتری نسبت به دستگاه‌های قبلی داشته و کمتر دچار حملات هکرها قرار می‌گیرد، اما باز هم در امان هک نیست.
هکرها با استفاده از موادی نظیر ژلاتین، خمیر، مواد و غیره سعی در مشابه سازی اثر انگشت فرد با دیگری را دارند. تنها راهکار جلوگیری از هک دستگاه حضور غیاب انگشتی، به‌کارگیری از دستگاه‌های جدید و مدرنی است که بافت زنده انگشتان را تشخیص می‌دهد .در این حالت انگشت تقلبی به راحتی قابل تشخیص می‌شود. هنگام خرید هر کدام از دستگاه انگشتی بهتر است دستگاه مجهز به فناوری lFDرا خریداری نمایید. البته وجود دوربین مداربسته هم تا حد زیادی از این تقلب پیشگیری می‌کند.
شیوه جلوگیری از هک دستگاه حضور و غیاب تشخیص عنبیه
نام این دستگاه به خوبی گواه نحوه تشخیص افراد است. این دستگاه از طریق اسکن عنبیه چشم هر کدام از پرسنل، آنها را شناسایی می‌کند. عنبیه هر شخص منحصر به خود اوست، پس امکان تقلب و هک دستگاه حضور و غیاب عنبیه خیلی ضعیف و حتی نزدیک به صفر است. به همین دلیل از آن به عنوان ایمن‌ترین دستگاه ساعت‌زنی یاد می‌کنند. اصولا از این دستگاه در مکان‌هایی که تردد افراد از حساسیت و اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد، استفاده می‌گردد. این مکان نظیر فرودگاه‌ها، سازمان‌های نظامی و هسته‌ای، مراکز اطلاعات و غیره است. راهکاری جهت جلوگیری از هک این دستگاه وجود ندارد، چون هیچ گونه تقلبی به آن نفوذ نخواهد کرد. تنها نور خیلی شدیدِ خورشید و یا لامپ‌های مهتابی یک سری اختلال در تشخیص آن به وجود می‌آورد. بهتر است هنگام نصب این دستگاه به محل نور توجه داشته باشید.
روش جلوگیری از هک دستگاه حضور و غیاب تشخیص چهره
همان طور که در دسته بندی دستگاه‌های ساعت زنی اشاره کردیم، این نوع سیستم جزء دستگاه‌های بیومتریک می‌باشد که کارایی فوق العاده‌ای دارد. عملکرد آن به گونه‌ای است که چهره فرد را از طریق فرم پیشانی، فاصله چشم‌ها و فرم کل صورت شناسایی و ثبت می‌کند. در دستگاه‌های تشخیص چهره‌ی اولیه‌ای که وارد بازار گردید، امکان تقلب خیلی بیشتر بود. با استفاده از عکس فرد به راحتی دستگاه حضور غیاب را دور می‌زدند، اما در چند سال اخیر حسگرهای بسیار پیشرفته‌ای در این دستگاه به کار برده شده که نسبت به حرارت بدن حساسیت نشان داده و تقلب را تشخیص می‌دهد. پس دیگر راهکاری جهت جلوگیری از هک دستگاه حضور و غیاب تشخیص چهره نیاز نیست.
سخن پایانی
در این نوشتار با انواع دستگاه حضور غیاب آشنا شدید. برای هک هر کدام از آنها متددهای خاصی توسط هکر در نظر گرفته می‌شود که در حد توان راه‌های مقابله با آنها را عنوان نمودیم، امیدواریم مورد توجه‌تان واقع شده باشد.